Kur muhafazalı TL mevduat dövize talebi yavaşlatsa da vatandaşın döviz sevdası bitmiyor. BDDK FinTürk 2022 birinci çeyrek bilgilerine nazaran tüm vilayetlerde döviz mevduatı geçen yıl son çeyreğine nazaran arttı. Lakin KKM’nin de tesiriyle TL tasarruf mevduatındaki artış yüzde 22 olarak hesaplandı.
Şebnem TURHAN
Türkiye, Aralık 2021’deki kur şokunun akabinde kur muhafazalı TL mevduat ile tanıştı. Hükümet KKM ile döviz mevduatından TL’ye dönüş hedeflerken vatandaşların döviz aşkının büsbütün sona erdiğini söylemek sıkıntı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) FinTürk datalarına nazaran vilayetlerin hepsinde yılsonuna nazaran birinci çeyrekte TL mevduat çift haneli yükselişler gösterirken DTH’larda da TL’nin yılsonuna nazaran kıymet kazanmasına karşın artış oldu. TL mevduatını en fazla yükselten ve KKM’yi en çok benimseyen vilayetler Nevşehir, Yozgat, Kayseri olurken DTH artışında liderlik Kırklareli, Hakkari ve Bingöl oldu.
DTH’larda birinci çeyrekte artış yüzde 5,71
BDDK FinTürk birinci çeyrek sonuçlarına nazaran döviz mevduatının TL karşılığı yurtdışı dahil toplamda 2 trilyon 291 milyar 810 milyon 125 bin lira oldu. 2021 son çeyreği bilgilerinde ise sayı 2 trilyon 168 milyar 25 milyon 446 bin lira düzeyindeydi. Yani üç ayda yüzde 5,71 artış yaşandı. Ki bu artış TL’nin dolar karşısında birinci çeyrekte gerçek olarak yaklaşık yüzde 12,3 kıymet kazanmasına karşın yaşandı. Hatırlanacağı üzere 2021 son çeyrekte dolar/TL’de süratli bir yükseliş yaşanmış ve dolar/TL 18.3 liranın üzerine çıkmıştı. 2022 birinci çeyreğinde ise görece daha sakin seyreden dolar/TL 14 liranın altında kalmıştı. İşte bu tabloda FinTürk bilgileri tüm vilayetlerde döviz mevduatlarının arttığını gösteriyor. En yüksek artış ise geçen yılın son çeyreğine nazaran bu yıl birinci çeyrekte yüzde 13,76 ile Kırklareli’nde gerçekleşti. Onu yüzde 13,73 DTH artışı yaşanan Hakkari izlerken Bingöl’de yüzde 10,05’lik mevduat büyümesi yaşandı. Yurtdışı yerleşiklerin Türkiye’deki DTH’larında da yüzde 8,63’lük artış dikkat çekti.
TL tasarruf mevduatlarında yüzde 21,88 büyüme
DTH’lar görece daha düşük büyüme gösterirken birinci çeyrekte TL tasarruf mevduatlarında toplam artış yüzde 21,88 olarak gerçekleşti. 2021 son çeyreği verisinde TL tasarruf mevduat büyüklüğü 1 trilyon 74 milyar miylar 170 milyon 882 bin lira iken 2022 birinci çeyreğinde bu sayı 1 trilyon 309 milyar 203 milyon 356 bin liraya yükseldi. TL mevduatını en fazla artıran vilayet geçen yılın son çeyreğine nazaran bu yıl birinci çeyrekte yüzde 37,88 yükselişle Nevşehir oldu. Nevşehir’i yüzde 35,33 ile Yozgat, yüzde 31,5 ile Kayseri, yüzde 30,52 ile Uşak izledi. TL tasarruf mevduatlarında tüm vilayetlerde çift haneli artış yaşanması ise dikkat çekti. TL tasarruf mevduatını en az artıran Artvin’de bile yüzde 11,32’lik büyüme görüldü. DTH büyümesinde dorukta olan Kırklareli’nde TL tasarruf mevduatı yüzde 17,83 büyüdü. DTH’larını en çok artıran ikinci vilayet olan Hakkari’de TL mevduat büyümesi yüzde 13,98 oldu.
Yurtdışı yerleşiklerin TL hesabı yüzde 16,3 arttı
Yurtdışı yerleşiklerin TL tasarruf mevduatı da birinci çeyrekte büyüme sağladı. Hatırlanacağı üzere kur muhafazalı TL mevduat hesabını yurtdışı yerleşiklerin de yararlanabilmesi için Merkez Bankası YUVAM hesabını devreye almıştı. Her ne kadar Merkez Bankası bu hesaba ait dataları açıklamasa da yurtdışı yerleşiklerin TL tasarruf mevduatındaki yüzde 16,30’luk büyümede bir tesiri olduğunu söylemek yanlış olmaz. Lakin yeniden de ne kadarlık kısmının YUVAM hesabından kaynaklı olduğu bilinmiyor. BDDK datalarına nazaran yurtdışı yerleşiklerin TL tasarruf mevduatı 2021 sonundaki 42 milyar 529 milyon 315 bin liradan bu yıl birinci çeyrekte 49 milyar 461 milyon 677 bin liraya çıktı.
Gerçek şahısların altın mevduatı yüzde 12,88 arttı
Vatandaşlar bankalardaki altın mevduatlarını ise yılın birinci çeyreğinde artırmaya devam etti. BDDK FinTürk bilgilerine nazaran toplam altın mevduatı birinci çeyrekte yüzde 10,86 arttı. Gerçek bireylerin altın mevduatında ise artış yüzde 12,84 oldu. Geçen yılın son çeyreğinde gerçek bireylerin altın mevduatının TL karşılığı 370 milyar 622 milyon 279 bin lira iken bu yıl birinci çeyrekte 418 milyar 242 milyon 500 bin liraya yükseldi. Yeniden geçen yılın son çeyreğinde dolar/ TL’deki süratli yükseliş gram altın fiyatlarına da yansımış ve rekorlar kırılmıştı. Birinci çeyrekte hukukî şahısların altın mevduatında ise yüzde 15,1 düşüş yaşandı. Gerçek şahıslarda altın mevduatını en çok artıran vilayet yüzde 22,22 ile Muş oldu. Muşu yüzde 21,48 ile Bayburt ve yüzde 20,99 ile Yalova izledi. Altın mevduatını en az artıran vilayet olan Kilis’te de birinci çeyrekte altın mevduatı büyümesi yüzde 7,6 olarak hesaplandı. Hukuksal bireylerde altın mevduatı en fazla azalan vilayet yüzde 62,63 ile Gaziantep oldu. Ankara’da hukuksal şahısların altın mevduatı yüzde 43,94, Denizli’de yüzde 42,41, Giresun’da yüzde 37,08 geriledi. Hukuksal şahıslarda altın mevduatını en fazla artıran vilayet ise yüzde 35,04 ile Bitlis oldu. Onu yüzde 31 artışla Çorum izledi.
Dünya
Birinci Çeyrek,Artış,Büyüme,Mevduat,Milyar,Milyon,Bin Lira,Dth,Tl Mevduat,Gerçek,Artıran,2021,Dolar
Bir cevap yazın