Kıyafet de yatırım aracı oldu

Sürekli artan fiyatlar, konut ve arabanın akabinde hazır giysisi de yatırım aracı yaptı. Bu durum perakende kesiminde gereksinim dışı tüketimi tetiklerken, ikinci el piyasasında da hareketliliğe yol açtı.

Yener KARADENİZ

Tüm dünyada yaşanan yüksek enflasyon, tüketim alışkanlıklarında da kıymetli değişimlere yol açtı. Bu değişimlerden biri de muhtaçlık dışı tüketimde yaşanan artış. Salgın devrinde stok eğilimi olarak karşımıza çıkan kelam konusu gelişme, şimdiler de fiyat hassasiyeti nedeniyle tekrar kendini gösterdi.

Ürünlere artırım geleceği ve bir daha birebir fiyata bulamayacağı telaşı ile hareket eden tüketiciler, araba ve gayrimenkulde olduğu üzere ayakkabıdan kıyafete kadar birçok esere de yatırım aracı gözü ile bakmaya başladı. Dal temsilcileri, vatandaşların kelam konusu eğiliminin ikinci el eser satan platformlara da ilgiyi artırdığını lisana getirdi. Bu nedenle indirim dönemine girilen hazır giysi ve ayakkabı kesimlerinde bilhassa kışlık eserlere talep adeta patladı. ABD’de geçtiğimiz ay yapılan bir araştırma da bu durumu doğruluyor. İngiltere merkezli küresel data tahlili ve danışmanlık şirketi GlobalData tarafından yayınlanan rapora nazaran, global ikinci el eşya pazarı bu yıl 24 büyüyecek.

İkinci el pazarı yükselişte

Rapora nazaran, yalnızca ABD’de ikinci el pazarının 2026’ya kadar ikiye katlanarak 82 milyar dolara ulaşacağını varsayım ediyor. Perakende bölümü oyuncularının 4’te üçü de müşterilerine ikinci el eserler sunmaya açık olduklarını lisana getiriyor. Tüketiciler ise yüzde 62’si yeni satın almadan evvel ikinci el eser arıyor. Rapora nazaran Z jenerasyonu ve Y jenerasyonu tüketicilerinin neredeyse yarısı (%46), bir eseri satın almadan evvel potansiyel yine satış bedelini kıymetlendiriyor. Kelam konusu gelişme son aylarda rekor seviyeye yükselen enfl asyon nedeniyle Türkiye’de de yaygınlaşmaya başladı. lakin Türkiye’de kelam konusu pazarın büyüklüğü konusunda şimdi net bir bilgi olmasa da büyüme suratı konusunda başka ülkere nazaran daha önde olduğu iddia ediliyor.

Vatandaş kısır döngüye girdi

Türkiye’de 184 üye firmaya ilişkin 465 marka ve 59 bin mağazayı temsil eden Birleşmiş Markalar Derneği Lideri Sinan Öncel de bu durumu doğrulayan isimlerden biri. Sinan Öncel, derneğe üye firma yöneticilerinin hali hazırda yaşanan ekonomik belirsizlik ortamında cirolarda düşüş beklerken tam aksine yaşanan artışın kendilerini şaşırttığını söyledi.

Sinan Öncel, “Bu durumun sebebine baktığımızda tüketicilerin artırım gelecek beklentisi ile süratli tüketim eserlerine talep gösterdiğini görüyoruz. Tuvalet kağıdından sabuna, besin eserlerinden mesken eşyasına kadar birçok eser ilerde bu fiyata bulunamayacağı ve ilerde kullanırım niyeti ile şimdilerde büyük uzunluklarda ve yüksek adetlerde alınıyor. Gereksinimler erkene çekiliyor. Kelam konusu gelişme talep enfl asyonuna yol açıyor. Kısır bir döngü durumu kelam konusu. Talep, fiyat artışlarını da beraberinde getiriyor. Enfl asyonist beklentiyi kırmak lazım. Vatandaş bu kısır döngüye girmiş durumda” dedi.

Kışlık eserlere talep artıyor

Hazır giysi ve ayakkabıda da emsal bir durumun yaşandığını kaydeden Sinan Öncel, şöyle devam etti: “Birçok eserde olduğu üzere hazır giyside de kışlık eserlere talep kelam konusu. Vatandaşlar, eserlere bir manada yatırım aracı olarak bakıyor. ‘Kullanmasam satarım ya da kullanıp daha sonra satarım’ niyeti ile hareket ediyor. Bu da ikinci el eser satış platformlarında hareketliliğe yol açıyor.”

İkinci el eser satış platformu dendiğinde Türkiye’de 3 platform öne çıkıyor. Bunlardan birincisi Trendyol çatısı altında faaliyet gösteren Dolap’ın yanı sıra Gardrops ve Modacruz. Dolap tarafından geçen yıl açıklanan bilgilere nazaran şirket, 2020’de 1 milyar 450 milyon TL meblağında, 22.4 milyon adet eser satışı gerçekleştirdi. 1,4 milyon faal kişisel satıcı, Dolap üzerinden aylık ortalama 900 TL kar elde etti. Bu yıl sonunda satıcıların Dolap uygulaması üzerinden 7 milyar TL’lik eser satışı gerçekleştirilmesi hedefl eniyor.

Kıştan kışa %30 fiyat artışı bekleniyor

Söz konusu gelişmelerin ana odağında ise fiyat artış beklentisi yer alıyor. TÜİK tarafından açıklanan haziran ayı bilgilerine nazaran geçen yılın tıpkı devrine nazaran tüketici enfl asyonu yüzde 78,62 düzeyine yükselirken üretici enfl asyonu ise yüzde 138,31’e çıkmıştı. Ortada oluşan 60 puanlık fark, yeni artırımların bir manada habercisi olarak görülüyor. Pekala giyside beklenen fiyat artışı beklentisi ne? Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya geçen yıl yüzde 100’e varan hammadde fiyatları artışı nedeniyle kışlık eserlerde yüksek fiyat artışlarının yaşandığını hatırlattı. Kaya, “Son 3-4 aydır hammadde ve emtia fiyatlarında bir duruş oldu. Hatta bir nebze düşüş görüldü. Temmuz ayında yapılan taban fiyat artışının yanı sıra, güç ve dövizdeki artış devam ediyor. Biz üreticiler olarak yüzde 5-10 artış ile satmak zorunda kalacağız lakin bu, tüketiciye yüzde 20-30 ortasında fiyat artışı olarak yansıyacaktır. Bu yıl düşük kalmasının sebebi de geçen yıl yaşanan yüksek fiyat artışları oldu. Geçen kış yüzde 70’leri aşan fiyat artışları yaşandı. Bir de hane halkının alım gücü düştü. Dünyada resesyon var. küçülmeye gittiğimiz bir noktada yüksek fiyat darboğaz getirir” tabirlerini kullandı.

Dünya

türkiye