Kılıçdaroğlu: Siyasetçi iktidara gelmesini nasıl biliyorsa, gitmesini de bilmek zorunda

Kılıçdaroğlu, “Geldiği üzere giderse, gittiği vakit da ardında beğenilen bir sada bırakırsa o demokrasi hızla gelişir. Aksi halde iktidar olursunuz, gitmemek için seçim kanunu başta olmak üzere medyayı, yargıyı, sivil toplum örgütlerini denetim edeceğim ve ben kesinlikle yerimde kalacağım dediğiniz andan itibaren demokrasi kan kaybetmeye başlıyor ve otoriter rejime hakikat daima birlikte gidiyoruz.” dedi.

CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Türk Demokrasi Vakfı’nın Ankara’da düzenlediği, “Türk Demokrasi Vakfı; Yeniden” toplantısına katıldı.

Kılıçdaroğlu; ÂLÂ Parti Genel Lider Yardımcısı Cihan Paçacı, DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, Saadet Partisi Genel Lider Vekili Sabri Tekir, Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Serap Yazıcı, eski TBMM Lideri Bülent Arınç ve Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal’ın akabinde konuşma yaptı.

Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:

“Sayın Arınç’ın tabir ettiği üzere ben de söz edeyim. Ben dostlar sözünü kullanayım. Dostlar tabirini kullandığım vakit bazen alınanlar oluyor. Ancak, bu ülkede yaşayan herkesi ben dost olarak kabul ediyorum. Beraberiz, birlikteyiz. Sonuçta birlikte uğraş etmek zorundayız.

“Siyaset dünyasının geleceğe umut vermesi lazım”

Türk Demokrasi Vakfı, yine ayağa kalkmaya başladı. Bu çeşit vakıflara, sivil toplum kuruluşlarına muhtaçlığımız var. Siyaset kurumunun gereksinimi var. Akademik dünyanın gereksinimi var. Medyanın muhtaçlığı var. Zira biz siyasetçiler bir bahis üzerinde istesek de gereğince derinleşemeyiz. Lakin sivil toplum örgütleri aşikâr bir mevzuyu ele alır, bütün çerçevesi ile masaya yatırır, olayı olgunlaştırır, derinleştirir ve yararlanmak isteyen siyaset kurumunun, akademik dünyanın önüne sunar. Kimi siyasal bilimciler diyorlar ki ‘Önümüzdeki 50 yıl içinde siyasi partilerin rolü, tesiri giderek azalacak ve sivil toplum örgütlerinin rolü, tesiri daha fazla olacak.’ Tarih ve akan ırmak bunu gösteriyor. Demokrasimiz gelişmedi gerçek, bir yüz yılı, o yüz yıl içinde büyük bedeller ödedik gerçek. Başbakanlar idam ettik, gencecik fidan üzere gençlerimizi idam ettik. Darbeler oldu, bildiriler oldu. Ancak geçmişten ders çıkarıp hoş bir gelecek inşa etmek zorundayız. Geçmişten ders çıkarıp hoş gelecek inşa edemezsek çocuklarımıza karşı sorumluluğumuz var demektir. Onlara hoş bir gelecek değil aslında karamsar bir gelecek hazırlıyoruz demektir. O nedenle bizlerin, sizlerin önünü açacağı siyaset dünyasının geleceğe umut vermesi lazım. Geleceği hazırlaması lazım.

“Temel sıkıntımız, ödediğimiz vergilerin hesabını sormuyoruz”

Bizim temel sıkıntımız demokrasinin dilek ettiğimiz seviyede gelişmemesinin temel noktası şu, ödediğimiz vergilerin hesabını sormuyoruz. Demokrasinin gelişmesi buradan olmuştur, Magna Carta’dan itibaren. ‘Ben vergi ödüyorum, sen bu parayı nereye harcıyorsun. Yerine harcıyor musun, hakikat harcıyor musun?’ Bu soru sorulmadığı için demokrasimiz, bizim istek ettiğimiz süratte bir türlü gelişmiyor. İş dünyası da bunun üzerinde durmalı. Patron, sendikalar, sivil toplum örgütleri durmalı. Bütçeler görüşülür. Lakin asıl olan Kesin Hesap Kanunu’dur. Bizim Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçişle ilgili hazırladığımız metinde değerli bir şey var. Kesin Hesap Kurulu kurulacak ve Kesin Hesap Komisyonu’nun lideri ana muhalefet partisinden olacak. İktidar, geçmişte kabul edilen ve uygulaması yapılan bütçe hesaplarını, orada muhalefete hesap vererek rolünü ifa edecek. Bu demokrasinin gelişmesi açısından, iktidarı elinde bulunduran gücün ‘Ya ben ana muhalefete, orada gidip hesap vereceğim, daha dikkatli davranmak zorundayım, Parayı yerli yerinde harcamak zorundayım’ diye bir iç güdüyü beslemiş olacak. Bu bizim demokrasimiz açısından son derece kıymetli.

İkinci temel problemimiz medya. Aslında medya o kadar ayrıştı ki siyaset kurumundaki ayrışmaya paralel olarak; medya da ayrıştı. İktidar sahiplerinin en çok muhtaçlık duyacakları şey özgür medyadır. Zira, Türkiye’nin rastgele bir yerinde olan bir olayı iktidar sahipleri en süratli medyadan öğrenirler. Haber ne kadar yanlışsız yansırsa, o kadar hoş olacak. Yanlış varsa, hızla yanlışı gidermek için müdahale imkanları olacak. Fakat bir küme medya, yalnızca güzelleme yapıyorsa; aslında iktidarın aleyhinedir. İktidar gerçekleri göremez. O vakit, siz toplumdan aşikâr gerçekleri kaçırıyorsunuz demektir. Medyanın özgür olması lazım. Özgür medya, demokrasi için olmazsa olmaz. Çağdaş demokrasilerde yasama, yargı, yürütme diyoruz; dördüncü güç de medyadır.

“AYM’ye üye müracaat standartları meclis iç tüzüğünde yazacak”

Yargı konusunda önemli sıkıntılarımız var. Yargının bağımsız olması lazım. Parlamento Anayasa Mahkemesi’ne üye seçiyor. Müracaatlar geldi. Komitede misyon alan CHP’li arkadaşlarım geldiler, dediler ki; ‘İlgili kurumlardan Anayasa Mahkemesi’ne üye olacak şahısların listesi geldi, ne yapalım?’ Dedim ki, ‘Şunu isteyin, evrakı gelen ve Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak seçilecek olan yargıçların belgelerine bakın. Kaçının rastgele bir bilimsel makalesi çıktı? Bir buna bakın. Kaçı yabancı lisan biliyor yahut bilmiyor? Kaçının vermiş olduğu kararlar, üst yargı tarafından onandı yahut reddedildi. Bunlara bakın. Bu çerçevede nitelikli olanları varsa gidin oyunuzu kullanın. Biz bilmeyiz ki onlar hangi görüşten yahut hangi siyasi partiye dayanak verirler yahut vermezler. Bizim aradığımız kürsüye oturduğu vakit adalet ile karar versin.’ Bu türlü bir belge sistemi yok. Ancak, Allah nasip eder iktidar olduğumuzda Meclis İçtüzüğü’nü değiştirip, Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak başvuracakların, taban standartlarının Meclis İçtüzüğü’nden yazılması lazım. Bu söylediğim üç standart. Diğer standartlar da olabilir. Bir kişi Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak başvuracaksa Meclis İçtüzüğü’ndeki standartları görecek ve o standartlara uygunsa başvuracak ve parlamento da en azından seçtiği kişinin bilgisi, birikimi, verdiği kararlar, kararların tutarlılığı bunları öğrenmiş olacak.

“Aykırı fikirlere tahammül etmek demokrasinin temel görevi”

Can ve mal güvenliği, demokrasi bu demek aslında. Fikrimi özgürce söz edeceğim. Can ve mal güvenliği olmazsa akademik dünya, iş dünyası, sivil toplum da olmaz. Farklı fikirlere tahammül edemiyorsak orada demokrasi yoktur zati. Farklı kanılar kadar kıymetli bir şey yoktur. Geçen gençlerle bir toplantıdaydık. Bir genç, ‘Buradaki bütün arkadaşlar daima tıpkı görüşteyiz.’ ‘Eyvah’ dedim, ‘siz dünyayı durdurdunuz. Şayet farklı görüş yoksa ve hepimiz birebir görüşteyseniz büyütemezsiniz ülkeyi, dünyayı. Kendi zihin dünyanızı geliştiremezsiniz’ dedim. Farklı görüş kadar bedelli bir şey yoktur. Farklı görüşlere tahammül etmemiz lazım. Hani var ya çok sık örnek veririm. Birisi çıkıyor, Orta Çağ’da diyor ki, ‘Beyler, siz dünya düz diyorsunuz ancak dünya yuvarlak.’ Bir kişi, bir ters niyetin ne kadar yanlışsız olduğunu bugün insanlık görüyor. O nedenle alışılmamış niyetlere tahammül etmek üzere demokrasinin temel bir vazifesi vardır. Bunu yapmak gerekiyor. Bugün yaşadığımız ortamda karşıt fikir tabir edenlerin yakalandığını, hapsedildiğini, tutuklandığını görüyoruz. Bu bizim açımızdan önemli sorun.

Şu soruyu kendimize sormamız lazım: Neden demokratik hayatımızda büyük zikzaklarımız oldu. Bunun tek sorumlusu da siyaset kurumudur. Evvel iğneyi kendimize batıracağız. Ondan sonra çuvaldızı diğerine batıracağız. Siyasetçi iktidar olduğu vakit, nasıl iktidar olduysa; yani gelmesini nasıl biliyorsa, gitmesini de bilmek zorundadır. Geldiği üzere giderse, yani halkın oylarıyla giderse, gittiği vakit da gerisinde beğenilen bir sada bırakırsa o demokrasi hızla gelişir. Aksi halde gelirsiniz, iktidar olursunuz; iktidardan gitmemek için seçim kanunu başta olmak üzere; medyayı denetim edeceğim, yargıyı denetim edeceğim, sivil toplum örgütlerini denetim edeceğim ve ben kesinlikle yerimde kalacağım dediğiniz andan itibaren demokrasi kan kaybetmeye başlıyor ve otoriter rejime hakikat daima birlikte gidiyoruz.

O mevzuda merhum İsmet İnönü’nün söylediği hoş bir kelam var: ‘Demokratik rejimin pek kolay bir tılsımı vardır. İktidarı bırakabilmek. İktidarda bulunanlar bunu yapabildikleri taktirde, rejim yaşar, aksi halde soysuzlaşır. Rejimi yaşatmak için; nasıl geliyorsak, gitmesini de bilmek zorundayız, bilmeliyiz.’ Ve oburlarının da bu ülkeyi yönetebileceklerinin kabulünü kendi zihin dünyamızda en azından var edebilmeliyiz. Siyaset kurumu, kusurlardan ders çıkarırsa, esasen tarih tekerrür etmez ki… Tekerrür, yapılan yanlışlardan ders çıkarmamak, lakin demokrasiyi rayından çıkarıp ülkeyi öteki bir yere götürmek demektir. Tarihi, tekerrür ettirmemek de siyaset kurumunun temel vazifelerinden birisidir.

“Türkiye sıkıntısı haline geldi”

Güzel bir konuşma yaptı, Sayın Arınç. ‘Keşke başka partiler de buraya gelse’ dedi. Gerçek. Demokrasi Vakfı. Demokrasiyi savunuyorsak bir ortada olalım. 1970’lerde, 80’lerde siyasi partilerin genel liderleri otururlardı, televizyonlarda tartışırlardı. Beşerler izliyorlardı. Ona nazaran masraf sandıktan oylarını kullanırlardı. Bu periyodun bittiğini görüyoruz. Herkesin televizyonu var, orada yalnızca muhakkak bahisler tartışılıyor. Toplumu ayrıştırdık. Tehlikeli bir mecraya yanlışsız, Türkiye gidiyor. Biz ‘altılı masa’ diyoruz bazen, Türkiye masası, demokrasi masası, milletin masası. Bizi birleştiren tek bir husus var. Türkiye’ye demokrasiyi getirmek. Her birimiz başka partiyiz. Her birimizin programları farklı. Fakat ülke bu haldeyken sıkıntıyı bir parti sorunu olmanın ötesinde, artık sorun Türkiye problemi haline gelmiştir. Türkiye’ye demokrasiyi birlikte, bir arada getirmek zorundayız. Ondan sonra, kurallar oturur, taşlar yerine oturur; her parti kendi niyetini söz edecektir. Halk kime teveccüh ederse elbette o da iktidar olacaktır.

“Bütün o davaları kazanacağız”

Tazminatlardan kelam ettiniz Sayın Arınç, dünya kadar tazminat davası açıldı. Fakat hiçbirisi beni yıldıramaz. Hiçbirisi. Bütün o davalar hangi münasebetlerle açıldığını da çok uygun biliyorum. Bütün o davaları kazanacağız ve bu ülkeye gerçek manada demokrasiyi ya getireceğiz ya getireceğiz. Bunu sağlamak zorundayız.” (ANKA)

Dünya