Türkiye konut piyasasında her gün yeni bir değişim yaşanırken en büyük tartışmaların başında da yabancıya konut satışı geliyor. Yatırım bankası PASHA Bank ise Azerbaycanlıların Türkiye’de mülk edinebilmesi için kredi kullandırmaya başladı. PASHA Bank Genel Müdürü H. Cenk Eynehan, kendini Türkiye’de vatanında üzere hisseden Azerbaycanlıların daha çok tatil yörelerini tercih ettiğini lisana getirdi.
Burcu GÖKSÜZOĞLU
● Yabancılara konut satışı çok gündemde. Siz de nisan itiibariyle Türkiye’de konut sahibi olmak isteyen Azerbaycanlılara konut kredisi vermeye başladınız, Azerbaycan dışında konut kredisi verdiğiniz birinci ülke Türkiye mi?
Biz 2015 yılında kurulduk. Bir yaitırım bankasıyız. Yatırım ürünilerinin yanında, yabancı demek istemiyorum zira Azerbayicanlılar kendilerini Türkiye’de vatanında üzere hissediyor; o yüziden Türkiye’de bu yıl bu türlü bir piilot proje başlatma gereğini hisisettik. Zira Türkiye’de bilhassa kıyı kasabalarında yahut şehirleirinde birçok yabancının sahip olimak istediği, oturmak istediği, güneş, deniz her türlü ortam var. Biz bunu Azerbaycan’a sunalım istedik. Türkiye’de şimdi bir ipoitek kredisi vermedik zira buinu bilhassa Azerbaycan tarafına sunmak istedik. Öncelikle küme çalışanları üzerinde bu pilot proijeyi uygulayalım dedik. 7 binin üzerinde bir küme çalışanımız var. Kestirim ettiğimizden daha fazla bir talep geldi.
● Azerbaycanlılar için Türkiiye gayrimenkul pazarı ne kaidar cazip? Ne kadar talep geldi? Azerbaycanlılar Türkiye’de konut almak için hangi kentleri tercih ediyor?
Hem kendilerini burada vatanlairında hissetmeleri, hem yatırım olması açısından şu anda bekleniilen ilginin üzerinde. Şu anda özelilikle Ege ve Akdeniz kıyıları başta olmak üzere, İstanbul, İzmir, Anikara üzere büyükşehirlere çok önemli bir talep var ve bu talepte açıkçaisı bir sayı belirtmek istemiyoirum lakin 100 bin dolarla 1 milyon dolara kadar sarfiyat sayılardan oluşuyor. Akdeniz havzasında tailep çok fazla, Antalya’ya çok cididi bir talep olduğunu görüyoruz, İzmir’de var. İddia edersiniz ki Bodrum, Marmaris revaçta Azeribaycan için. İstanbul, İzmir daha art planda zira bizim tespitleirimiz; “İstanbul’a gelelim, yaşayailım’dan daha çok, daha bu türlü Akideniz havzasında olalım, burada dinlenmeye gelelim, birebir zamanida bizim için bir yatırım olsun biçiminde.” O yüzden talebin daha çok Akdeniz tarafında olduğunu gördük. Önümüzdeki günlerde bu talebin daha da artacağını düişünüyorum. Bu doğrultuda bu yıl bilhassa temmuz-ağustos aylairından itibaren bunun önemli bir ivime kazanacağını ve beklenilen raikamları da aşacağını umuyorum.
Azerbaycan Manatı, ABD Doları, Euro olarak kullandıracaktınız
● Para ünitesi cinsi üzerinden kredilerin dağılımı nasıl oldu?
Şu an daha çok Azerbaycan Mainatı’na ilgi var. Zira Azerbayican’da manat üzerinden para kaizanması itibariyle krediye başvuiranların manat üzerinden. Olağan manat, TL’ye karşı daha pahalı bir para ünitesi olduğu için onlairın alım gücü daha yüksek oluyor. Şu an dolar tarafında bir talep yok, yüklü manat var. Biz isteyene TL de sunuyoruz lakin herkes daha çok manat tarafında.
● Krediyi ne vakit küme çalışanları dışına da sunacaksınız? Ne kadarlık bir ilgi bekliyorsunuz?
Eylül ayına kadar bunu küme içinide test edelim istedik. Eylül ayınidan itibaren bunu tüm Azerbayican piyasasına sunmak istiyoiruz, gelen taleplere bağlı olarak. Zira prosedürel olarak yani buiradaki tapu süreçlerinden tutun da… Meseleleri şöyle sıralayayım; Evet Marmaris’te mesken almak istiiyorum. Yardımcı olur musunuz? Yani artık o irtibatları kurmaimız gerekiyor, oradaki projeleri bulmamız gerekiyor, tapu işlerini çözmemiz gerekiyor. Hasebiyle bu türlü anahtar teslim bir projeye gitmeye başladı bu. Birinci başta daiha kolay düşünmüştük. İşte bize talep gelir, biz de karşılığında ipoitek kredisini veririz. Geri kalan işilemler çözülür diye lakin şu anda görüyoruz ki hakikaten bir anahitar teslime hakikat gitmeye başladı. Biz de burada tahlil partnerleiri bulmamız gerekiyor yani gayriimenkul geliştirme tarafında, tapu tarafında, hukuk hizmetleri taraifında. Hasebiyle bunları tamamiladıktan sonra, Eylül ayına kadar bunu bir baştan bir sona oturtturiduktan sonra bütün Azerbaycan’a açacağız. Ben Azerbaycan’dan önemli bir talep olacağını düşünüiyorum. Burada ikinci bir ülke deiğil, kendilerini konutlarında hissetmelerinden ötürü bir talep olacaiğını düşünüyorum. Umarım haklı çıkarım.
Krediye talep vatandaşlık için gelmedi
● Pekala vatandaşlık için konut pahası 250 bin dolardan 400 bin dolara çıkarılması sizin hedefilerinizi olumsuz tesirler mi?
Açıkçası Azerbaycan tarafında vatandaşlık talebiyle gelinmeidi. Bugüne kadarki müracaatların hiçbirisinde biz bunu görmedik. Büsbütün yatırım gayeli, konut maksatlı, yuva sahibi olmak için müracaatlar yapılıyor. Azerbaycan tarafında ben bir tesiri olacağını düşünmüyorum. Öbür taraftan bu 400 bin dolarlık sayı için bir şey söylemem gerekirse, dünya stanidartlarında bu 300-350 bin Euro civarında veriliyor. Münasebetiyle bu sayının Türkiye’de vatandaşlık yahut pasaport sahibi olmak için makul bir sayı olduğunu düşüinüyorum. 250 bin doların 400 biine çıkmasının çok fazla piyasayı etkileyeceğini düşünmüyorum.
● Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konut finansmanına dayanak için açıkladığı 3 paketi nasıl değerlendiriyorsunuz pekala? Bu finansman tarafında istikrarları nasıl değiştirecek?
Biz bu paketi kullandırmayacaiğız zira kendi kaynaklarımızdan biz bunu vermeyi düşünüyoiruz. Paketin geneline baktığımızida birinci kez konut sahibi olanlar için yüzde 0.99, 10 yıl vade, 2 milyon liraya kadar; epey âlâ ve desitekleyici. Ben bunun önümüzideki günlerde piyasayı canlandıiracağını düşünüyorum. Bunun dışında yurt dışından bilhassa dolar Euro bizim tarafımızda mainat olması nedeniyle söyleyeyim, buradan TL’ye dönüşlerde oldukiça yatırımcısına yahut Türkiye’ye yerleşmek isteyenlere uygun bir eser olduğunu düşünüyorum. Önemli halde de bunun piyasadaiki talebi artıracağını düşünüyoirum. En azından Azerbaycan tairafında biz bunu görüyoruz. Proije açıklanmadan evvel biz bunu görmeye başlamıştık, artık daiha fazla bunu göreceğimizi düşüinüyorum. Olağan Türkiye’de konut fiyatları da arttı. Bunu da söyleimek gerekirse, bizim baktığımız genelde gelen talepler 1,5 milyonila 5 milyon ortasında oluyor. İsitanbul daha uygun görünmekle bir arada, kıyı şeridinde fiyatlairın çok önemli arttığını görüyoruz. Bilhassa son 2 aydır bu talebin çok fazla olmakla birlikte konut fiyatları yüzde 50’lere yakın Anitalya tarafında arttı. Bodrum’u esasen söylemeye gerek yok. Geiçen yıla nazaran yüzde 100 arttı Bodirum’da konut fiyatları. O yüzden bu 2 milyonluk paketin üzerine bir ölçü daha koyulması geirektiğini düşünüyorum lakin cididi biçimde destekleyici olacak ve piyasayı hareketlendireceğini düşünüyorum, önümüzdeki ayilarda.
● Siz Türklere ne vakit konut kredisi vermeye başlayacaksınız?
Azerbaycan tarafını, yani Türkiiye’deki kesime baktığımızda biizim dışımızdaki oyuncuların buirada yeteri kadar piyasada hakim olduğunu düşünüyorum. Evvel Azerbaycan piyasasına açılıp, Azerbaycan’dan buraya yatırımicı yahut konut sahibi olmak isteiyenleri çekmek istiyorum. Özelilikle 2022’yi büsbütün bizim odaklanmamız bu noktada lakin 2023 yılına döndüğümüzde bu piyasa da açılmak için kaynakilarımızı kullandırmaya başlayacağız. Zira bu konut dediğiniz şey tek başına gayrimenkul değil. 24 alt sektördle birlikte çalışıyor. Bununla bir arada yalnızca konut değil tüketici kredilerinin de önümüzdeki devirde artacağını düşünüyorum.
VDMK ihracında gaye 500 milyon lira
● Varlığa Dayalı Menkul Değer İhracı (VDMK) ile tarım bölümüne finansman sağlıyorsunuz. Bu yıl planlanan 500 milyon TL’lik ihracın 200 milyon TL’lik kısmı yapıldı. Geri kalanı için takvim nedir?
Bizim açıkçası niyetimiz bu sene tarım bölümüne 500 milyonluk bir kaynak aktarmak, bunu da ortalama 2 ayda bir yapmak formunda. Şu ana kadar sizin de tabir ettiğiniz üzere 200 milyon liralık bir kaynak transferinde bulunduk. Mayıs sonu yahut haziran üzere 100 milyon lira daha hedefliyoruz. Daha sonra ekim- kasım aylarında geri kalan 200 milyon lirayı 100’er milyonluk paketler halinde yapıp 500 milyonla tamamlamak istiyoruz. Bu yıl amacımızı 500 milyonla kapatmak istiyoruz. Daha sonra olağan birkaç bölüme daha odaklandık. Bunlardan bir tanesi kimya, bir tanesi otomotiv dalıydı. Bilhassa otomotiv dalın geçen yıldan itibaren çok önemli bir ivme kazandı. İkinci el araç piyasayı epey hareketliydi. Birinci el malum bir sürü nedenden ötürü sekteye uğradığı için bilhassa tedarik zinciri açısından. Burada da 100 milyonluk bir ihraç yapmak istiyoruz. Üçüncü kesimimizde kimya olacak. Kimya da bu türlü 50 milyon lira üzere bir sayıyla toplamda 600-700 milyon TL ortasında bir ihracı hedefliyoruz bu sene.
Bu yıl gaye yüzde 25 büyüme
● 2022 birinci çeyrek sayılarını yeni açıkladınız. Yıl sonu büyüme amacınız nedir?
Bu yıl beklediğimiz, hedefl ediğimiz sayı şu andaki büyüklüğümüzün aşağı üst yüzde 25 daha üzerine gitmek. Toplamda kredi sayımızı 3,5 milyar TL üzere bir büyüklüğe getirmek. Toplam büyüklüğümüzde 5 milyar TL olarak hedefl edik. Şu ana kadar bilhassa birinci 3 ay hedefl erimizin üstünde gerçekleşti. Biz burada yatırım kredilerine tartı veriyoruz yani yenilenebilir güç tarafında ve bununla birlikte öteki bütün turizm ve aşikâr başlı projeleri hedefliyoruz ve uzun vadeli olmasına dikkat ediyoruz. Zira görüyoruz ki yatırımların geri dönüşleri bilhassa güç ve öteki tarafta 5 ile 7 yıl alıyor. Bizim bilançomuzun büyük bir kısmı yatırım kredilerinden oluşuyor. O yüzden şu anda çok 1,5 milyar civarında bir proje önümüzde bekliyor. Onların tamamlanması ve nihayete ermesini bekliyoruz. Bunları da işte 2,7’nin üzerine koyduğumuzda, mart ayında 2,7 olarak kapattık. 3.5 milyar üzere bir sayısı herhalde buluruz diye umut ediyorum.
● Finanse ettiğiniz yatırım projelerinin büyüklüğü nedir?
Bizim yüklü finanse ettiğimiz projeler 50 milyonla 200 milyon TL ortasında yahut bunun dolar karşılığı olanlar. 5 yıldızlı otel projeleri, portlar, 10 ile 15 MGW bazen 20 MGW’a kadar çıktığımız projeler, makul depolama tesisleri, tarım tarafında VDMK ile devam ediyoruz. Bizim proje ölçeğimiz 50 milyonla 200 milyon ortasında turizm, yenilenebilir güç, gayrimenkul geliştirme, madencilik ve lojistik yüklü kesimler üzerindeyiz.
Dünya
Azerbaycan,Konut,Bunu,Milyon,Tarafında,Hedef,Rakam,Türkiye,Dolar,Proje,Yatırım,Çünkü,Piyasa,Kredi,Üzerinde,Burada,Olmak,Talep,Lira,Ciddi,Manat,500 Milyon,200 Milyon,Beraber,Talebi,Sahibi,Dolayı,Kredisi,Görüyoruz,Yani,100
Bir cevap yazın